Amsterdam, 16 december 1813 – Würzburg, 25 juni 1882
Michel Henricus (Michel) Godefroi wordt in Amsterdam geboren als zoon van Henry Godschalk (Hirsch ben Getschlik) Godefroi en Mietje Nathan Salomons. Hij studeert rechten aan het atheneum aldaar en op 31 mei 1837 promoveert hij in Leiden tot doctor in de rechtswetenschappen.
Op 14 juni 1837 treedt hij in Amsterdam in het huwelijk met Judith (Julie) Machiels. Zijn zus Rosette Godefroi trouwt met Carel Daniël Asser. Zij worden de ouders van de later beroemde jurist en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede Tobias Asser.
Na zijn promotie vestigt Godefroi zich in 1837 als advocaat te Amsterdam.
M. H. Godefroi
Na de grondwetswijziging van 1848 wordt hij door het kiesdistrict Amsterdam verkiesbaar gesteld voor het lidmaatschap van de Tweede Kamer. De conservatief-liberale Godefroi is in 1849 de eerste Jood die toetreedt tot de Tweede Kamer en hij zal er vrijwel onafgebroken tot zijn dood in 1882 zitting nemen, door zijn collega’s geroemd om zijn juridische kennis en redenaarstalenten.
Zijn grote juridische kennis valt ook de liberale politicus Johan Rudolf Thorbecke op. Die wil laten zien dat Nederland veranderd is in een liberaal land en schuift in 1852 het kamerlid naar voren voor een ministerspost. Maar Koning Willem III verzet zich, mede omdat Godefroi Jood is. Deze houdt daarop de eer aan zichzelf en trekt zich, zogenaamd om gezondheidsredenen, terug.
In 1860 wordt hij opnieuw gevraagd voor een ministerspost en weer heeft Willem III bezwaren. Ditmaal accepteert Godefroi het ambt en wordt daarmee de eerste Joodse minister in Nederland, een post die hij in twee opeenvolgende kabinetten zal vervullen.
Hij speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van de Wet op de Raad van State en het Wetboek van Strafrecht. Mede hierdoor wordt hij van 10 maart 1881 tot zijn dood Minister van Staat.
Godefroi staat symbool voor de emancipatie van de Nederlandse Joden. Hij wilde deelnemen aan het landsbestuur, maar ging niet voorbij aan de eigen Joodse achtergrond. Hij verdedigde met klem het openbaar onderwijs. In zijn overtuiging konden Joodse kinderen het beste integreren in de Nederlandse samenleving via deze vorm van onderwijs.
In de Tweede Kamer verzette Godefroi zich tegen de geringe overheidsbijdrage aan de Joodse gemeenschap in Nederland en protesteerde hij heftig tegen discriminatie van Joden in het buitenland.
Godefroi stierf op 25 juni 1882 in Würzburg en werd op 29 juni 1882 begraven op de Joodse begraafplaats in Den Haag. Bij de uitvaart sprak de minister van Justitie een rede uit waarin hij de onpartijdigheid en loyaliteit van de overledene roemde.
Later werd zijn echtgenote Julie Machiels naast hem begraven.
Bronnen:
- Wikipedia
- Stichting Joods Erfgoed (artikel Corien Glaudemans • 14 januari 2017)
- Joodse Canon
- parlement.com
- Tekst Gilde Rondleidingen